2014 yılı, Balkanların seçim yılı oldu.

(Ayhan DEMİR-Yeni Akit)


Bu yılın ilk seçimi, Sırbistan´daki Parlamento Seçimleri idi. Ardından Makedonya´daki Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento Seçimleri, Karadağ´daki Yerel Seçimler ve Kosova´daki Parlamento Seçimleri gerçekleştirildi. 

Daha sonra, AB üyesi tüm ülkeler gibi, Yunanistan, Hırvatistan, Slovenya ve Bulgaristan´da, Avrupa Parlamentosu Seçimleri yapıldı.

Yılın ikinci yarısı da, oldukça hareketli geçti. Bulgaristan´da Parlamento Seçimleri, Bosna Hersek´te Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı Konseyi Seçimleri ve Slovenya´da Parlamento Seçimleri için sandıklar kuruldu. 

Balkanlar, yılın son günlerini de boş geçirmiyor. Yunanistan ve Hırvatistan´da Cumhurbaşkanlığı Seçimleri var. 

Yunanistan Parlamentosu´ndaki seçimlerin ilk iki turundan bir netice çıkmadı. Muhtemelen, üçüncü turdan da netice alınamayacak. Yunanistan´ın, yeni yıla erken genel seçim haberi ile girmesi hiç de uzak ihtimal değil. 

Pazar günü sandık başına gidilen Hırvatistan´da ise eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti´nden ayrıldığı 1991 yılından bu yana, beşinci Cumhurbaşkanlığı Seçimi gerçekleştirildi. 

Hırvatistan Anayasasına göre; Cumhurbaşkanları, beş yıllığına seçiliyor. Bir kişi en fazla iki dönem cumhurbaşkanlığı yapabiliyor. Aday olmak isteyenlerin, en az 10 bin vatandaşın imzasını toplaması gerekiyor. Bu şartları sağlayan dört aday, Hırvatistan Cumhurbaşkanlığı için, kıyasıya bir yarış verdiler.

Seçim yarışının en güçlü isimi, halen Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten, İvo Yosipoviç.Ilımlı sol bir söyleme sahip olan Yosipoviç, Sosyal Demokrat Parti olmak üzere, 17 partinin desteğine sahip. Ceza Hukuku Profesörü olan Yosipoviç, 203 bin imza ile aday gösterildi. 

Oldukça renkli bir kişiliğe sahip olan Yosipoviç, Zagreb Müzik Akademisi´nden bestecilik eğitimi aldı. 

"Devlette, idarede ve yargıda reform olmadan, ekonomi iyileşemez" diyen Yosipoviç, anayasal değişikliklerin şart olduğunu savunuyor. Her ne kadar yolsuzluk karşıtı bir söyleme sahip olsa da, ülkenin beş yılını çöpe atmakla eleştiriliyor.

Seçimin bir diğer iddialı ismi, Hırvat Demokratik Birliği´nin de aralarında olduğu, sekiz sağ ve milliyetçi partinin desteğini alan Kolinda Grabar-Kitaroviç. Grabar-Kitaroviç, 328 bin gibi oldukça yüksek sayı ile aday gösterildi. 

Grabar-Kitaroviç, 2005-08 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı ve 2008-11 yılları arasında ilk kadın NATO Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı.

Seçim yarışının üçüncü önemli ismi Prof. Dr. Milan Kuyunciç oldu. Tıp eğitimi almış bir akademisyen olan Kuyunciç, Sağlık Bakan Yardımcılığı da yapmıştı. 

Yaklaşık 50 bin imza ile aday gösterilen Kuyunciç, yedi küçük sağ ve milliyetçi parti tarafından destekleniyor. Kuyunciç, yarışta çok iddialı olmasa da, Kolinda Grabar-Kitaroviç´in alacağı oy oranında oldukça etkili olacaktır.

Seçim yarışının en renkli ismi, ´Canlı Duvar´ hareketinin 25 yaşındaki lideri İvan Vilibor Sinçiç oldu. Halen üniversite öğrencisi olan Sinçiç, AB karşıtı ve popülist bir söyleme sahip. Her ne kadar 15 bin oyla aday gösterilse de, geniş bir toplumsal desteği bulunduruyor.

Gelelim sandıktan çıkan neticeye... 

Ekonomik anlamda işlerin iyiye gitmediği, yolsuzluğun oldukça yaygın olduğu, işsizliğin yüzde 20 oranına dayandığı çiçeği burnunda AB üyesi Hırvatistan´da, halkın siyasetçilere olan tepkisi hem seçime katılım oranına, hem de neticelerine yansıdı.

Seçime katılım, yüzde 47 seviyesinde kaldı. Hırvat diasporanın en yoğun olarak yaşadığı Bosna Hersek´te bile, seçime katılım yüzde 5´in altında kaldı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Sırp Çetnik şarkıcı Ceca ve Lady Gaga´ya oy çıkması, siyaset kurumuna tepkinin açık bir tezahürü oldu.

Seçim yarışı beklendiği gibi İvo Yosipoviç ile Kolinda Grabar-Kitaroviç arasında geçti. İki aday arasındaki oy farkı, seçim öncesi anketlerde, yüzde 5-7 olarak gösteriliyordu. Ancak bu fark sadece yüzde 1 düzeyinde kaldı. 

Yosipoviç yüzde 38,4 ve Grabar-Kitaroviç yüzde %37,2 oranında oy aldılar.

Hırvatistan´daki siyasi öfkenin en önemli işareti, İvan Vilibor Sinçiç´in aldığı yüzde 16,4´lük oy oranı oldu. Milan Kuyunciç ise yüzde 6,3´de kaldı.

Bu sonuçlara göre; hiçbir aday yüzde 50´nin üzerinde oy alamadı. Bu sebeple, en fazla oyu alan İvo Yosipoviç ve Kolinda Grabar-Kitaroviç, 11 Ocak´ta gerçekleştirilecek ikinci tur seçimde bir kez daha yarışacaklar. 

Her ne kadar Yosipoviç bir adım önde görünse de, Grabar-Kitaroviç´in kazanması da sürpriz olmayacaktır.

Son olarak, Hırvatistan´dan ve Hırvatistan´daki seçimlerden bize ne diyenlere küçük bir hususu hatırlatalım: Hırvatlar, Balkanların İngilizleridir!  (zambak.ba)